Ulaştırma ve Lojistik Kongreleri

Türkiye’deki İllerin Demiryolu Yük ve Yolcu Sayılarının Karşılaştırmalı Analizi ile AHP-TOPSIS Yöntemleri Uygulanarak Lojistik Merkez İhtiyacının Belirlenmesi

Üsame Ekici
Dr., T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Ankara, Türkiye

Mehmet Emin Akay
Dr. Öğr. Üyesi, Karabük Üniversitesi, Karabük, Türkiye

Ulaştırma türleri, genel anlamda, önemli politika değişikliklerinin yokluğunda göreceli paylarını koruyacak, karayolu taşımacılığı Türkiye’de hem yolcu hem de yük taşımacılığında baskın rolünü muhafaza edecektir. Bu bağlamda öncelikli devlet politikası olarak yeni demiryolu ağlarının geliştirilmesi, yeni lojistik merkezlerin kurulması, iltisak hatlarının yapılması gibi faaliyet alanlarında çalışmalar sürmektedir. Türkiye’de 81 il olmasına karşın, demiryolu ile yapılan taşımacılıkta hizmet veren toplam 44 il bulunmaktadır. Bu illerin son 5 yılda yolcu ve yük taşımacılığındaki hacimleri incelenerek yük/yolcu taşıma değerlerinin kıyaslaması yapılmıştır. Bu kıyaslama sonucunda öne çıkan ilk 4 ile dair AHP-TOPSIS metodolojisi ile bir önceliklendirme yapılmıştır. Yatırımlar ve altyapı işlerinin eş zamanlı hale getirilmesi için “yüke tahsisli veya yük öncelikli hat” bağlamında, diğer ulaştırma türlerini de gözeten planlamalar yapılmalı; orta ve uzun mesafeli demiryolu hizmetleri dahil olmak üzere verimli, yenilikçi ve çok modlu taşımacılık hizmetleri desteklenmelidir.

Anahtar Kelimeler: Yük Taşımacılığı, AHP, TOPSIS, Demiryolu, Yolcu Taşımacılığı, Lojistik Merkez

Determination of Logistics Center Needs by Comparative Analysis of Railway Freight and Passenger Numbers of Provinces and Application of AHP-TOPSIS Methods in Türkiye

Transport modes will generally maintain their relative shares in the absence of significant policy changes, with road transport maintaining its dominant role in both passenger and freight transport in Türkiye. In this context, studies continue in areas of activity such as the development of new railway networks, the establishment of new logistics centers, and the construction of junction lines as priority state policies. Although there are 81 provinces in Turkey, there are a total of 44 provinces serving in railway transportation. The passenger and freight transportation volumes of these provinces in the last 5 years were examined and the cargo/passenger values were compared. As a result of this comparison, the first 4 provinces were prioritized with the AHP-TOPSIS methodology. In order to synchronize investments and infrastructure works, plans should be made in the context of "load-dedicated or load-priority line", taking into account other modes of transportation; Efficient, innovative and multimodal transport services, including medium and long-distance rail services, should be supported.

Keywords: Logistics Center, Railway, AHP, Freight Transportation, Passenger Transportation, TOPSIS